Կեղծիքների հիման վրա արված Ավիրման Նախագիծ...

Թեղուտի խնդիրը Արա Բաբլոյանի ջանքերով «ջրվեց»
19:05 Yerevan 15:05 GMT Tuesday 27 November 2007
Գագիկ Աբգարյան

Երբ մամուլում հաղորդագրություն հայտնվեց, որ ԱԺ-ում լսումներ են լինելու Թեղուտի թեմայով, հատկապես հանքավայրի շահագործումը սկսելու մասին կառավարության որոշումից հետո, տպավորություն ստեղծվեց, թե հայրենի ազգընտիրները, թեկուզ ուշացումով, բայց ուզում են անձամբ լսել բնապահպանների առարկությունները` հարկ եղած դեպքում ինչ-ինչ միջոցներ ձեռնարկելու նպատակով:
Միջոցառումն, ըստ էության, կարելի է համարել չկայացած, այդ մասին մեր հետ իր տպավորությունները կիսեց Հայաստանի Կանաչների միության նախագահ Հակոբ Սանասարյանը:
- Ի՞նչ պետք է ասեիք մեր պատգամավորներին, որն այդպես էլ չասվեց:
- Բնապահպանության նախարարությունը «Վալեքս» ընկերությանը տվել է արտոնագիր Թեղուտի հանքավայրի շահագործման համար: Ասեմ, որ մի մեծ թերություն գոյություն ունի արտոնագրի հատկացման հարցում: Բանն այն է, որ եւ արտոնագիր տվողն է բնության նախարարությունը, եւ նախագիծն ընդունողը, եւ փորձաքննություն անցկացնողը, եւ եզրակացություն տվողը:

Այս ընթացակարգում նա բազմաթիվ օրենսդրական եւ պարտավորությունների կատարման խախտումներ է կատարել: Նախ պետք է նախագիծն ընդհանրապես չընդունվեր, քանի որ նախագիծը լրջագույն թերություններ ուներ, եւ երկրորդ` փորձաքննությունն անցկացնեին օրենսդրորեն սահմանված կարգով: Այսինքն` վերլուծեին այսօրվա ազդեցությունը, հեռահար ազդեցությունը, օգուտ-վնասները եւ այլն: Նախագիծը վերաբերում է անտառային տարածքին, որտեղ արգելվում է հանքարդյունաբերությունը: Այնտեղ կոչնչանան բույսեր, վայրի կենդանիներ, կխախտվեն ջրագոյացման եւ ջրաբաշխման բնական համակարգեր եւ ընդհանրապես կոչնչանա բնական մի հզոր համակարգ: Նախագիծը կազմված է օրենքների խախտումներով` այն պետք է պարունակի ծրագիրը ամբողջությամբ: Այնինչ` նրանք ներկայացրել են առաջին ութ տարում անտառին, հողին եւ բուսականությանը հասցվելիք վնասի չափերը, իսկ մնացած քսան տարիների համար չեն ներկայացրել` ասելով, երբ գործընթացը կսկսեն, դրանից հետո նոր կսկսենք նախագիծ կազմել եւ ներկայացնել, ինչն օրենքի կոպիտ խախտում է: Նախագծում կան նաեւ կեղծիքներ: Մեկ այլ, հեռավոր վայրի կենդանական աշխարհին վերաբերող տեղեկությունները վերագրել են Թեղուտ եւ Շնող գյուղերի մոտակայքում եղած անտառներին: Նախագծում թերահաշվարկներ են կատարված` 36 սմ տրամագիծ ունեցող մեկ վայրի տանձենին, օրինակ, գնահատվել է ընդամենը 1000 դրամ: Երեք գետ ոչնչանում է, խախտվում է նրանց ջրագոյացման համակարգը, դրա հետ մեկտեղ Շնող գետն աղտոտվում է, բայց ամբողջ տնտեսական վնասը հաշվարկված է ընդամենը 175 հազար դրամ, այն էլ` հաշվի են առել միայն ձկնաշխարհին հասցվող վանսի չափը` ամենաանհեթեթ հաշվարկով: Նախագծում գրել են, որ ամենահաստաբուն կաղնին 28 սմ տրամագիծ ունի, բայց անձամբ Արա Բաբլոյանի հետ եղանք Թեղուտի հանքավայրում ու չափեցինք 3մ 57 սմ պարագիծ ունեցող կաղնի, այսինքն` կոճղի տրամագիծը կազմում էր 1 մետր 12 սմ: Բազում են այսպիսի թերհաշվարկները հողի վերաբերյալ, ջրի եւ այլն:
- Կառավարությունը տեղյա՞կ է այս ամենին:
- Կառավարությունն իր որոշումը կայացրել է հիմնվելով նախագծում ներկայացված կեղծ տեղեկությունների վրա: Այսինքն` նրանք կամ կառավարությանը խաբել են` իրական պատկերը չեն ներկայացրել, կամ կառավարությունում կան մարդիկ, ովքեր փորձում են այս հանցավոր ծրագիրն իրականացնել:
- Իսկ ինչքանո՞վ է վստահելի եւ բարեխիղճ հանքարդյունաբերող ձեռնարկությունը, որին տվել են արտոնագիրը:
- 1995-96թթ. «Վալեքս գրուպը» գնեց Ալավերդու պղնձաձուլական գործարանը, բայց ներդրումային իր պարտավորությունները չկատարելով քաղաքը հասցրեց ողբերգական վիճակի: Եթե 1992թ.-ին, երբ գործարանը չէր աշխատում, Ալավերդիում չէր արձանագրվել արատավոր ծնունդի ոչ մի դեպք, 2001թ.-ին գրանցվել է բնական շեղումներով 28 դեպք, 2004-ին այդ թիվը դարձել է 107: Չարորակ գոյացությունների թիվը կտրուկ ավելացել է: 2006-ի տվյալներով` ուռուցքաբաններին են դիմել 2053 մարդ, որոնցից 450-ը քաղցկեղով` չարորակ ուռուցքով հիվանդ: 2005թ.-ին ծնվել է 201 երեխա, որոնցից 56-ը մահացել է մինչեւ մեկ տարեկան դառնալը: Երեխաների զարգացումը, ըստ ՀՀ մասնագիտական հիվանդությունների տվյալների, նորմայից ետ է մնում 7-ից 10 բալով: Այս վիճակագրական տվյալները վերցված են առողջապահության նախարարությունից, Ալավերդու պոլիկլինիկայից եւ հիվանդանոցից: Աչքի առաջ Ալավերդու բնակչությունը ոչնչանում է, բայց նույն ձեռնարկությանը հանքավայրեր են հանձնվում, 17-ը` Հայաստանում, 40ը` Ղարաբաղում:
- Ո՞րն է այս ողբերգության պատճառը:
- Այն, որ գործարանն աշխատում է առանց մաքրման կայանի ու բոլոր վնասակար նյութերը արտանետվում են մթնոլորտ: Ըստ ստանձնած պարտավորությունների` ընկերությունը պետք է կառուցեր ժամանակակից գործարան, որսար եւ ուտիլացներ թունավոր արտանետումները, ստանար մաքուր պղինձ եւ հարակից թանկարժեք ու հազվագյուտ մետաղները: Սակայն գործարանն աշխատեցնում են նախնադարյան, բարբարոս մեթոդներով: Եւ ամբողջ թունավոր արտանետումները, առանց որեւէ որսման, մղվում են մթնոլորտ: Այդ թվում` կապար, ցինկ, մկնդեղ, պղինձ եւ այլ ծանր մետաղների աերոզոլներ:
- Խորհրդարանական լսումների ժամանակ կարողացա՞ք այս բոլորը հասցնել պատգամավորներին:
- Լսումներ, որպես այդպիսին, չեղան: Եղել է միակողմանի քարոզչություն: Զեկույցներ են ունեցել բնապահպանության նախարարը, նախկին նախարար Վ.Այվազյանը, Արա Բաբլոյանը, «Վալեքս գրուպի» գործադիր տնօրեն Գագիկ Արզումանյանը եւ այլն: Հակառակ որեւէ կարծիք չներկայացվեց: Զեկուցման փոխարեն մի քանիսին հինգ րոպեանոց ելույթի հնարավորություն տվեցին եւ այն էլ վերջում, երբ դահլիճում 2-3 հոգի էին մնացել:
- Ո՞վ էր լսումների կազմակերպիչը:
- Արա Բաբլոյանի հետ երբ գնացինք Թեղուտ, դրանից հետո նա առաջարկեց կազմակերպել լսումներ, ես համաձայնեցի: Բայց լսումներից երեք օր առաջ նա ասաց, որ հ/կ-ները զեկույց ներկայացնելու հնարավորություն չեն ունենալու: Սկզբում շատ ուրախ էի` հավատալով նրա բարի համբավին, բայց փաստորեն նրա ջանքերով ստեղծվեց մի անմաքուր փաստաթուղթ մի անմաքուր գործի կցելու համար:

http://zhamanak.com/article/7641/

Trip to Teghut Forest .,,.,. //|\\'..//|\\',.,,..,

Vardan Hovhannisyan {vhovhan@gmail.com} wrote :

Want to see Teghut Forest with your own eyes?

Talk with the people from near cities/villages?

Shoot some photos or just to enjoy the nature?

Join us visiting Teghuts forest!

Please reply in this topic if you want to join the trip to Teghuts Forest.
The trip will cost starting 3500 AMD (depends on count of people)

***

Ուզում եք տեսնել Թեղուտի Անտառը Ձեր սեփական աչքերով ?

*

Իմանալ հարակից տարածքներում բնակվող մարդկանց կարծիքը ?

*

Լուսաբանել կատարվելիքը~?

կամ պարզապես Վայելել Հայրենի Բնությունը~

*

Միացեք'

http://www.facebook.com/topic.php?uid=7210009831&topic=3772

Teghuti Temayov Seminar Qnnarkum~

Hargeli Gorstynker sirov hravirum enq dzez masnakcelu Qaxaqaciakan azgayin naxadzernutyan {QAN} kazmakerpats "Teghuti hanqavayri shahagortsume BNAPAHPANAKAN AGHET kam tntesutyan zargacum" temayov seminar-qnnarkmane, vorin hravirvats en bnapahpanakan volorti ev ayl petakan, arevtrayin u hasarakakan kazmakerputyunneri nerkayacucichner, pordzagetner, lragroghner ev shahagrgir ayl shrjanakner:
Qnnarkume lusabanvelu npatakov khravirven naev ZLM-eri nerkayacucichner:
Qnnarkume teghi kunena Noyemberi 29-in, jame 11:00 - 13:00, Erznkyan 75 hasceyum gtnvogh QAN grasenyakum:
Xndrum em teghyak paheq Dzer masnakcutyan masin 271600 ,270003 heraxosahamarov kam greq info@nci.am hasceyin:

Hovsep Khurshudyan
Qaxaqaciakan Azgayin Naxadzernutyan hamakargogh

Event Announcement\Invitation\UNFPA\Teghut

Hravium enq Dzez masnakcelu

"Azgayin Zhoghovrdakan Miutyun" (AZhM) kusakcutyan XVII artahert hamagumarin.
Hamagumar@ teghi kunena 2007 t. noyemberi 28-in (choreqshabti), skizb@` zham@ 13.00-in, HH Karavarutyan nisteri mets dahlitchum. Mutqn azat e

Hascen` Meliq Adamyan 2
AZhM nakhagah` Vazgen Manukyan

Avelacum

mi namak enq patrastel, ays namak@ talu enq bolor kousakcoutyounnerin, vor irenq nouynpes handes gan, karcoum em namak@ ayntex kkardanq.

Greta {Ecological Academy} ecoacad@yahoo.com

Feel free to express your ideas about the ways of saving Teghut forest...

~~COME AND JOIN TO FACEBOOK LIST~~

http://www.facebook.com/group.php?gid=7210009831

Zara Gev (Armenia) wrote at 11:58am on November 21st, 2007
Some actions need to be taken - meetings, discussions, demonstrations, rallies, whatever. I lernt that eco-NGOs only pointed to the problem and didn't suggest doing anything to try to prevent it. Anyone, any idea wheather anything is being done regarding this?

Paul Vartan Sookiasian (Villanova) wrote at 4:12am
I've been through Alaverdi, it seems like a nice area but sadly it's easy to see the polluting plants. I mean that's better than Vanadzor, where absolutely all the plants are closed and the place is desolate, but it seems like the Teghut mine will be an ecological disaster. Something needs to be done.

Anna Khachatryan (Armenia) wrote at 10:13am
Ppl, follow this link to joing the cause Friends of the Earthhttp://apps.facebook.com/causes/view_cause/711?h=pln&recruiter_id=4051712Take Action and Don’t Let Armenia Turn Teghut Forest into a Copper Pit

SOS - ԹԵՂՈՒՏ ԽՄԲԻ ԱՌԱՋԱՐԿՆԵՐԸ 'ԷՅ ՍԻ ՓԻ' ՓԲԸ-Ի ԿՈՂՄԻՑ ՇԱՀԱԳՈՐԾՎԵԼԻՔ ԹԵՂՈՒՏԻ ՀԱՆՔԱՎԱՅՐԻ ԲՆԱՊԱՀՊԱՆԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՊԼԱՆԻ ԱՌՆՉՈՒԹՅԱՄԲ

Ընդհանուր նկատառումներ
Առաջարկներ
Հատուկ Նկատառումներ

Տես` http://www.aarhus.am/html/docs/yerevan_24_07_07_1.doc

Սրտացավ, Մտահոգ, Ողջամիտ Հայեր

ALTERNATIVE DO EXIST

Sona Ayvazyan wrote:

Թեղուտի հետ Կապված ձևավորում ենք Աշխատանքային Խումբ, որպեսզի անենք ՀԱՋՈՐԴ ՔԱՅԼԵՐԸ:
Ովքեր հետաքրքրված են , խնդրում եմ մինչև ուրբաթ օրը` Նոյեմբերի 23-ը կապնվեն Իռայի հետ հետևյալ հեռախոսահամարով` 547460

Dzevavorum enq ashkhatanqayin xumb Texuti het kapvac hajord qayleri hamar.Ovqer hetaqrqrvac en, xndrum em minchev November 23, urbat ore kapven Irayi het 547460 heraxosahamarov.

Andrianna Natsoulas

anatsoulas@earthlink.net wrote:

We just sent a letter to the Armenian government officials. I have attached it in English and Eastern Armenian. http://freenet.am/~br We also sent a letter to the US Millennium Corporation Challenge, which gives money to Armenia for rural development, alerting them to the issue of Teghut mine.
I will keep you as updated as possible.

Andrianna Natsoulas
Consultant / Friends of the Earth
202-203-0716 (c) / 202-546-7660 (o)
http://www.foe.org/

ECOLOGICAL CATASTROPHE....

SAVE PICTURE AS...

Don't Let Armenia Turn Forest into Smoking Copper Pit [FRIENDS OF THE EARTH]

http://www.demaction.org/dia/organizations/foe/campaign.jsp?organization_KEY=455&campaign_KEY=12401

http://www.topix.com/world/armenia/2007/11/armenias-union-of-greens-if-teghut-mine-developed-dead-zone-to-o

http://www.globalresponse.org/emailcampaigns.php

http://www.greenviews.eu/pub?run=cms&CID=6&offset=7&limit=7

http://findarticles.com/p/articles/mi_kmens/is_200707/ai_n19481253

http://www.mbendi.co.za/indy/ming/cppr/as/am/p0005.htm

http://www.care2.com/news/member/442150667/524974

http://moreover.infomine.com/?r=http://c.moreover.com/click/here.pl?r1170144104&f=3772

http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav022307b.shtml

...ԴԻՄԱԿԱՀԱՆԴԵՍ...ԱՂԵՏԻ ՇԵՄԻՆ~~

"Marriott" հյուրանոցում երեկ միջոցառում էր. Թեղուտի հարցն էր չարչրկվում:
Թվում է` ամեն ինչ շատ պարզ է. հանքավայրի շահագործումը` անթույլատրելի: Պետք չէ փորձագետ լինել հասկանալու համար, թե ինչ վերահաս աղետի առաջ ենք կանգնած: Ոչ մի ողջամիտ ու իր խիղճը չկորցրած հայ չի կարող հանդուրժել, երբ հարյուրավոր հայ մանուկներ ծնվում են հրեշավոր հիվանդություններով, տառապում և վեց տարին չբոլորած մահանում, երբ թունավորված հարյուրավոր հայ ընտանիքներ դանդաղ մահվան են դատապարտված կամ լավագույն դեպքում պետք է ապրեն` տառապելով քիմիածին ծանր հիվանդություններից, երբ մեր աչքի առաջ բռնաբարվում է մեր Մայր բնությունը ...
Բայց, արի ու տես, որ դեռ "քննարկումներ" են հարկավոր, "կարծիքների փոխանակումներ", "հանրային լսումներ" ...
Միջոցառումը երկու խոսքով կարելի էր այսպես բնութագրել. "ACP" ընկերության գործադիր տնօրեն Գագիկ Արզումանյանի հաղթական մռնչոցին (պետք է արժանին մատուցել նրա հռետորական տաղանդին) հետևեցին ՀԿ-ների ու անհատ քաղաքացիների (թեև արդարացի, բայց միայն) մանր մունր մլավոցներն ու խայթոցները, որոնք ոչ քիչ զվարճություն պատճառեցին մեր անհաղթ հերոս պր. Արզումանյանին: Ցավոք և ի զարմանս ինձ, չգտնվեց մի ընդդիմախոս, որ ըստ արժանվույն հակադարձեր գործ. տնօրենի հիպնոտիկ աճպարարությանը, կամ համախմբված պայքարի կոչ աներ ներկաներին, ժողովրդին: Ընդհանրապես, միջոցառումը պատվերով համերգ էր հիշեցնում:
Էսպիսի ներկայացումներից հետո սկսում ես տարակուսել` արդյո°ք չի սպառել մեր ազգն իր բարոյական պոտենցիալը:

" Անկախ քաղաքացի` Հրայր....

Եկեք Միասին Փրկենք Թեղուտը Կործանումից....

Էկոլոգիական հասարակական դաշինքը "Գործընկերություն հանուն բաց հասարակության" նախաձեռնության հետ համատեղ կազմակերպում է հանրային լսումներ Թեղուտի հանքավայրի շահագործման և դրան առնչվող հարցերի վերաբերյալ:

Միջոցառումը կկայանա ս.թ. Նոյմեբերի 19-ին, երկուշաբթի, ժամը 14:00-ին "Արմենիա Մարիոթ" հյուրանոցի "էրատո Թագուհի" դահլիճում, 2-րդ հարկ:

Հրավիրում ենք Ձեզ մասնակցելու հանդիպմանը, ազատորեն արտահայտելու Ձեր կարծիքը և տեսակետը:

The Environmental Public Alliance together with “Partnership for Open Society” Initiative is organizing public hearings on the operation of the Teghut mine and issues related to it.

The event will take place on Monday, November 19, at 2pm in Queen Erato Hall of Marriott Armenia Hotel, 2nd floor.

You are invited to take part in the discussion, express your opinion and standpoints.

ԿԻՐԱԿԻ ՕՐԸ` ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ 18-ին , ԺԱՄԸ 12:00-ին

Մաքրե'նք Միասին

Բ ՈՒ Ս Ա Բ Ա Ն Ա Կ Ա Ն

Ա Յ Գ Ի Ն

http://www.flickr.com/86132777@N00

http://freenet.am/~biayna/maqrahavaq

Հեյ գիդի Լուսահոգի Հովհաննես Թումանյան...

մեր շուրթերին անընդհատ ՔՈ իմաստուն տողերն են...

Ասում են գեջ ես կտրել դու մերին,

Իրանցն ասում են ու քեզ չեն լսում......

Մեր ապրուստն ի՞նչ է. – մի կտոր չոր հաց.....

.Ձեզ տանջող ցավը մեզ էլ է պատել...

Էհ... մենք էլ մեր հերթին ենք «Հառաչանքով» կրկնում այս նույն խոսքերը և փորձում պատկերացնել, թե ինչքան պետք է մարդու տեղը նեղ լինի, որ նման արտահայտություն անի, բայց թե ձեռքներիցս բան չի գալիս, որովհետև գեղը չի կանգնում, որ գերանը կոտրի...

Արևի առաջին շողերի հետ ճանապարհ ընկանք դեպի Ալավերդի: Ինձ ընկերակցում էր պատմական միջավայրի պահպանության Լոռու մարզային ծառայության պետ Արմեն Գերյանը: Ալավերդում մեզ պետք է միանար նաև մեր մյուս գործընկերը, որպեսզի գնայինք Թեղուտ և պարզեինք, թե որքանով է առնչվում Թեղուտի հանքարդյունահանման ծրագիրը տեղի հոշարձանների տարածքների ու պահպանման գոտիների հետ:
Օրն արևոտ էր, պայծառ և առանց որևէ ամպամածության նշույլի, բայց երբ հասանք Ալավերդի` նկատեցինք, որ քաղաքն ընկղմված է թանձր մշուշի մեջ...
Մեր գործընկերը նկատելով մեր զարմանքը` ասաց. «Սա մեր վերջին շրջանի արհեստական «մշուշն ու մառախուղն» է, որին մոլի թմրամոլի պես արդեն «ընտելացել» ենք ու էլ արևի երես չենք տեսնում և «չենք էլ ուզում տեսնել», քանի որ մեր մասին մտածող բարձրաստիճան այրերն ասում են, թե խիստ վտանգավոր են վերջին շրջանի արևահարումները...»
Չկա չարիք առանց «բարիքի» կարգախոսով` մեզ արևահարումից «փրկում» է պղնձարդյունահանման գործարանը...
Գիշերը ծծմբային գազերն են արտանետում, իսկ ցերեկն էլ մեր «ավանդական ծուխը», այնպես որ մեկը մյուսին լրացնելով` շրջանցում ենք «արևահարման» վատ հետևանքները»:
Արհեստական «մշուշը» մեզ ուղեկցեց մինչև Ախթալայի և Շնողի ճամփաբաժանը և մենք հիշեցինք, որ նմանատիպ մի գործարան էլ Ախթալայում կա, այնպես որ, շուրջօրյա «մշուշը» երաշխավորված է և հարկ եղած դեպքում «Թեղուտն էլ իր ներդրումը կունենա»...
Վերջերս իմացանք, որ ինտերնետում «Թեղուտ SOS» կայք են տեղադրել, որպեսզի քվեարկությամբ պարզեն, թե ով ինչ մտահոգություն ունի այս խնդրի վերաբերյալ, իսկ արտասահմանյան երկրներն ու մեզ հարազատ սփյուռքի եղբայրներն ու քույրերն անհանգստանում, զարմանում և զայրանում են, թե ինչպես կարող է մի փոքր երկիր, որ հազիվ 5% անտառ ու բազում չլուծված խնդիրներ ունի, իրեն թույլ տա անխնա կերպով հատել 600հա անտառ և դեռ ավելին` ապականել շուրջ 200հա տարածք ու զանազան հարուցիչներով ախտոտել տեղի կուսական անտառն ու բնությունը, որից հետո երկիրը կարող է հայտնվել անապատացման եզրին...
Եթե այսպես շարունակվի, հարկ կլինի փոխել նաև «Անտառատնտեսություն» հորջորջվող հիմնարկների դրոշմանիշներն ու կնիքները` Անծառատնտեսություն մակագրությամբ...
Այս ամենը գիտակցելու համար պետք չի իմաստուն լինել, հասկանալ, որ դա նման է այն ճյուղը կտրելուն, որին նստած ենք...
Եվ եթե մենք մեզ մեր երկրի տերը համարեինք և տանտիրոջ սրտացավությամբ վերաբերվեինք նման խնդիրներին, ապա շահի մոլուցքով տառապող մեր նոր հարուստներին չէինք թողնի այնքան հղփանան ու սանձարձակվեն, որ հերթը հասներ մեր կենսականին ու առողջականին...
Լուսահոգի մայրս ասում էր. ...Ինչո՞ւ մենք մեր իրավունքն ուրիշին տանք, որ հետո էլ...այդ ուրիշից նեղանանք, թե նա մեր հանդեպ լավ չի վերաբերվում...
Թեղուտի հանքարդյունահանման ծրագիրը նախատեսված է իրականացնել 2000հա տարածքի վրա (25 տարվա ընթացքում), որից 600 հա անտառահատման խնդիրը մեծ աղմուկ է բարձրացրել բնապահպանական ոլորտի հկ-ների, անհատների և այլոց մոտ...
«Ի պատասխան» անտառահատման մեծ աղմուկին` անաղմուկ է անցել հուշարձանների տարածքները ներառող ծրագրի իրականացման թույլտվություն ստանալու հարցը...Խնդիրը դիտվել է իբրև 15 հուշարձանի հարց (որից երկուսն ըստ պատվիրատուի` տարածքից դուրս են կամ սահմանագծի վրա), պատվիրատուն հուշարձանների նկատմամբ ստանձնել է որոշ պարտավորություններ...ինչի շնորհիվ ստացել է գործունեություն իրականացնելու թույլտվություն:
Ծրագրի իրականացման տեղանքում են գտնվւոմ Շնող և Թեղուտ համայնքների մի շարք հայտնի հնագույն հուշարձաններ, այդ թվում` վանական համալիրներ (Մանաստև), եկեղեցիներ (Սև քոթուկ), մատուռներ (հնագույն Բովերը), դամբարանադաշտեր (Փիջվուտ), հին գյուղատեղեր (Ղափուր) և բազմաթիվ հին բնակատեղիներ, գերեզմանոցներ (Բրագձոր), խաչքարեր, Ձորիգեղի հռչակավոր կամուրջը, Նովավոր աղբյուրը և այլն:
Մտահոգության պատճառն այն է, որ ՀՀ կառավարության կողմից հաստատված ցուցակում մի խաչքարը հաշվառված է որպես մեկ միավոր, իսկ մասնատված խաչքարի յուրաքանչյուր արժեքավոր դետալ ևս կարող է հաշվառվել որպես մեկ առանձին միավոր. Այս դեպքում խոսքը վերաբերվում է համալիրներին, դամբարանադաշտերին, հին գերեզմանոցներին և այլն, որոնց կազմում գրանցված են հարյուրավոր միավորներ: Եթե մենք սա դիտենք որպես 15 միավորի խնդիր, ապա դա, մեղմ ասած, ինքնախաբեություն կհամարվի, եթե չասենք դավաճանություն մեր մշակութային արժեքների և բնության հանդեպ...
Սույն հարցի վերաբերյալ մարզում կայացած խորհրդակցություններին ու քննարկումներին ՊՄՊ Լոռու մարզային ծառայությունը չի հրավիրվել, ինչի պատճառով էլ չենք կարողացել հայտնել մեր մտահոգությունն ու նկատառումները...Ստուգայցի ընթացքում էլ մեր մտավախությունը չի փարատվել...

Անշուշտ երկու համայնքների հնագույն հուշարձանները (եկեղեցիներ, մատուռներ, դամբարանաշերտեր և այլն) և 600հա անտառի հատումը, որը մեր համակարգի խնդիրը չէ, բայց և այնպես, բոլորինս է, և ավելին արժե, քան էժան աշխատուժի սակավաթիվ աշխատատեղերը (ինչպես Ալավերդում):

Եթե մի պահ անտեսենք տեղի հրաշք բնությանն սպասվող աղտոտումն ու ապականումը, ապա չի կարելի հաշվի չառնել այն հանգամանքը, որ հատվող անտառը երկու համայնքի գործազուրկ բնակչության գոյատևման և ապրուստի հայթաթման միակ միջոցն է, իսկ նրանք հույս են փայփայում, թե մոտ ապագայում, զբոսաշրջության զարգացման հետ, հնարավորություն կունենան էկոլոգիապես մաքուր բնամթերքի արտադրման գնով հոգալ իրենց կարիքները և այս կերպ դուրս գան գործազրկության ծանր վիճակից...
Անկեղծորեն ցավում ենք զոհասեղանին դրված թե՜ 600հա անտառի, թե՜ հուշարձանների անկման համար, որտեղ 15-ի փոխարեն կարող է վտանգվել 15 հազար միավոր...
Հոգնած ու մտահոգ երեկոյան վերադարձանք տուն և անընդհատ նույն միտքն էր պտտվում ուղեղիս մեջ ու ինձ հանգիստ չէր տալիս, թե`
...Ինչու մենք մեր իրավունքն ուրիշին տանք, որ հետո էլ... այդ ուրիշից նեղանանք, թե նա մեր հանդեպ լավ չի վերաբերվում...

Աղբյուրը` http://www.cilicia.com/2007/08/blog-post_10.html

More Info about TEGHUT......

...բնապահպանները մտահոգված են կառավարության որոշմամբ

http://armenianow.com/?action=viewArticle&AID=2591&lng=eng&IID=1159&PHPSESSID=dfcafe395dcea6593b6bb633c28c5378

Վաղը Թեղուտ եւ Շնող չի լինելու...

http://zhamanak.com/article/7525/

Copper Mine Menaces Armenia's Teghut Forest

http://www.ens-newswire.com/ens/jul2007/2007-07-11-01.asp

ACTION ALERT: SAVE TEGHUT FOREST

http://www.armeniatree.org/alert_teghut.htm

Ays harci veraberyal Hakob Sanasaryani Verlutsutyunneri het karogh eq tsanothanal hetevyal texterum...

http://freenet.am/~br/

http://www.lragir.am/src/index.php?i...5201&firstpg=1

LETTER TO PRESIDENT KHOCARIIAN FOR SAVING TEGHUT FOREST...

Please sign this letter by sending your name to Andrianna Natsoulas anatsoulas@earthlink.net

http://foe.org/armenia

President Robert Kocharian

President of the Republic of Armenia
Republic of Armenia, Yerevan 375077, Baghramian Ave., 26.
Armenia
Your Excellency President Kocharian:

We, the undersigned ** organizations and ** individuals, urge you to reconsider allowing the Teghut copper –molybdenum open pit mine to progress. Rather than a modern, economic development, the Teghut mine will only further depress the region through environmental degradation and public health disasters. The region will turn into an undesirable wasteland. That path is certainly not the way forward in the twenty first century. Economic growth does not have to be at the expense of the health of Armenia’s families.
The EIA process is yet incomplete, and a minister from your own cabinet has agreed that a new one should be conducted. It would be imprudent to commence a poorly designed project when multinational banks and other major institutions are increasingly considering environmental and social track records when assessing potential borrowers.
In addition to the banks, Armenian Diasporans worldwide have begun to realize the problems associated with Armenia’s rapid economic growth—and they are beginning to worry for the future of the place they consider their homeland. What you do in one small community of Armenia could impact the nation’s future in a variety of ways. We implore you to allow a proper EIA before commencing the Teghut project.
The Armenian Copper Programme completed the Environmental Impact Assessment process in the summer of 2007. We have grave concerns that the EIA was not thorough. For example, it ignored the cross border pollution of the Dbed River, which will most likely be the resting point of heavy metals, from the tailing dump. It also did not include any ideas to mitigate environmental destruction.
Although the previous Minister of Nature Protection already granted a permit for Teghut mine, the new Minister recently acknowledged that the original EIA was biased and has called for a new one to be conducted. Despite the granting of the natural resources permit your other relevant Ministries have not been fully consulted - Davit Lokyan, the Minister of Agriculture, Harutyun Kushkyan, the Minister of Health and Hasmik Poghosyan, the Minister of Culture; thus, disregarding the repercussions the mine would have on the forests, community health and ancient artifacts.
ACP already has a bad track record at its Alaverdi smelter. That smelter continues to operate without filters, causing serious health and atmospheric problems.

In 2002 the European Bank for Reconstruction and Development granted ACP three million U.S. dollars to install wet scrubbers to decrease the amount of pollution. To date, the scrubbers have not yet been installed. ACP should not be rewarded with permits for a new mine when their current facilities are not up to par with modern environmental protection mechanisms.
The Armenian Copper Programme is promising long term economic development to the region - 1,400 new jobs as a result of the mine. This story was told before. Previously, Mr. Valery Medzhlumyan, ACP’s owner and president, promised Alaverdi residents 2,000 new jobs, yet barely 700 people are actually employed there. Not all villagers in the Teghut region are excited about a slim possibility of employment opportunities in light of the resulting environmental degradation.

Over half of the neighboring villages of Teghut have refused to sell their lands to the mine for exploitation. Rather than job security Teghut communities will be left with ailing health problems and a desecrated environment.
Pollutants from the mine’s processing facilities would include carbon monoxide, nitrous dioxide, arsenic and lead. Air pollution from similar copper processors, including ACP’s Alaverdi smelter, is linked to health problems amongst local communities, including female infertility, cardiovascular disease, malignant growths and respiratory diseases. In addition, evidence exists that the pollution causes birth defects. No birth anomalies were recorded in Alaverdi in 1992 when the factory was idle, but in 2001, 28 cases of birth defects were registered and 107 cases in 2004. How will birth defects benefit Armenia’s next generation, Armenia’s future?

Extractive mining contributes to global climate change through deforestation and emissions of sulfur dioxide during the smelting process. The open-pit mine proposed by the ACP would destroy acres upon acres of significant forests. If this rate of deforestation continues to be permitted, by 2030 Armenia will have no more forests. Climate change is currently being felt in every corner of the world – the melting of polar ice caps, severe droughts in Africa and immense flooding in Europe and the United States. Hotter and longer summers have become a global trend; yet forests continue to be needlessly and carelessly cut. Maintaining the last of the world’s forests is one step towards global environmental responsibility.
Alternatives do exist. Although the need to alleviate poverty in Armenia is vitally important, poverty cannot be alleviated without the sustainable use of natural resources. Luckily, Teghut, with its rich, virgin forests, is a prime candidate for ecotourism. Ecotourism works to promote both environmental conservation as well as sustainable development opportunities and is already a growing industry within Armenia and across Europe. Ecotourism allows a country to enjoy economic development and environmental protection at the same time—it is the global industry of the twenty first century. The record numbers of Armenian Diasporans coming to Armenia to explore their ancestry are encouraging; the destruction of nature and public health, however, has sent many of them home with serious concerns for the future of the country.
Pursuant to a thorough EIA, the Teghut forest would best serve the country as a protected area that will preserve the health of the country and develop economic growth by incorporating sustainable forest industries and attracting tourists. Please consider the local, national, regional and global implications of allowing the Teghut copper-molybdenum mine to move forward. Others will. You have the power to stop it and build a better future for Armenia.

Sincerely yours,

cc:
Serge Sargsyan, Prime Minister
Hasmik Poghosyan, Minister of Culture
Davit Lokyan, Minister of Agriculture
Aram Harutyunyan, Minister of Environmental Protection
Harutyun Kushkyan, Minister of Health Care

SAVE TEGHUT FOREST

The Teghut Copper Mine Project in Armenia: An Overview

The Armenian Copper Programme, a privately owned company, plans to build a massive open-pit copper mine in the small town of Teghut, Armenia. The mine threatens local ecosystems and communities. Here are some of the problems it poses:
Increased deforestation
The mine is positioned to level over 1,500 acres of forest, reducing biodiversity and damaging local ecosystems. Armenia has already lost most of its forests. Only about eight percent of the country is forested, down from a peak of more than 40 percent, and former forests are turning todesert. At the current rate, the country could become completely deforested by 2030.

Threatened wildlife
Previous deforestation has resulted in many native Armenian species becoming endangered. In the Teghut region, at least 19 plant species, 21 mammals and 11 fish species—including the caucasian persimmon, the caucasian gray bear, and several types of eagle—are already listed as endangered or threatened. The mine will degrade what little habitat remains for these species.

Air pollution
Pollutants from the mine’s processing facilities could be expected to include carbon monoxide, nitrous dioxide, dust and other harmful particles. Air pollution from other copper processing sights operated by the same company has already caused health problems for people in the region, including infertility, cardiovascular disease, malignancy, and respiratory diseases. There is also evidence that existing air pollution has caused birth defects. New air pollution from the mine would make things worse.
Water pollution
Plans call for toxic molybdenum ore waste from the mine to be dumped in a nearby gorge. Due to a low yield concentration of desired minerals, 98 percent of the ore will be dumped in the gorge. The Shnogh River flows through this gorge and the impact that the toxic sludge would have on aquatic life and water quality downstream will be devastating.
Economic consequences
The mine is being promoted as a catalyst for economic development in the region. However however, the economic consequences for local communities are most likely to negative, as a result of increased health problems and a desecrated environment. The mine company has failed to live up to hiring commitments it made at other mines, and after the mine shuts down, any initial economic benefits could disappear.

A Better Alternative Exists

Armenia is a deeply impoverished country, and economic development is an important goal, but poverty cannot be alleviated over the long run without the sustainable use of natural resources. Luckily, Teghut, with its rich forests, is a prime candidate for ecotourism. Ecotourism promotes both environmental conservation and sustainable development, and it is already a growing industry in Armenia. The jobs created by ecotourism could be long-lasting and spur other economic growth. The Teghut forest can and should become a protected area for the purpose of ecotourism. Because Armenia’s government does not respond to its people, international pressure is what’s most needed.

You can make a difference:

Please visit www.foe.org/armenia today to urge the United States government to express its concern about this mine and ask that the Teghut forest be saved.

~Bike Tour To Garni~

Աշնանային մի Պայծառ Օր~
~ԱրևաՎառ~
~Մտքերն պայծառ~
Գնում ենք Գառնի~`
Հեծանվարշավի
14 հոգով :)
ու մաքուր ոգով~:

Ամբողջ ճանապարհին մեզ ուղեկցում էր Անարատ Արարատը` ...

Մասնակիցները տարբեր էին ` աշխարհի տարբեր կողմերից, բայց բոլորին միացնում էր Մեկ ընդհանուր գաղափար, որն շատ պարզ է ու բնական` ~Բնությունը~

“Stop Destroying Natural Monuments of Universe”

«Վերացնելով չեն Ստեղծի»

”Գոյություն չունի Մեռյալ Բնություն”

”Քարի մի կտորն էլ արժանի է տիեզերական խաղաղության”

“Տիեզերքում Աստվածային մի ճամփորդ է իմ հոգին”

“Միշտ դեպի Լույս”

~ "ԺՊՏԱ":)~

Հասնելով Գառնի, իջանք Խոհրդավոր Ձորը~որն հազարամյակների ընթացքում պահել- պահպանել էր Աշխարհի չքնաղ երևույթներից մեկը` Քարերի Սիմֆոնիան`
Ու , որն այսօր դաժանորեն հատված էր ու ավիրված~
Եվ որի մասունքները մենք գտանք հավերժացած ազգային պատկերասրահի տնօրեն փարավոն միրզոյանի ՀՍԿԱՅԱԿԱՆ ԱՄՐՈՑԻ պատերին~~~
Նա դուրս չեկավ , բայց փոխարենը դուրս եկան մի քանի շինարարներ և այն կողմ նետեցին պաստառը ` “Գողանում են Ազգային Հարստությունը ” Խորագրով~

Ամեն օր վտանգի են ենթարկվում Հայաստանի Բնական Հուշարձանները ~ Հատվում են Անտառներ, Շահագործվում են Մոլիբդենի, Ուրանի Հանքեր, Ճահճանում են Ցամաքում Լճեր ու գնալով կորչում է "անհետ"Մարդու որակը~
***
Ուստի շատ կարևոր են նման Արշավները~միջոցառումները, որոնք միտված են ամրացնելու մեր մեջ “Էկո Կրթությունը , Էկո գիտակցությունը”
Արշավը շատ գեղեցիկ էր,

Իսկ Մասնակիցները լի էին Թարմությամբ և Առողջ մտքերով~: Կհանդիպենք :) ~

p.s. Նկարները կարող եք դիտել այստեղ http://www.flickr.com/86132777@N00

Տեսանյութը`http://armeniabiketour.blip.tv