ARMENIA-GEORGIA-TEGUT-EXPLOITATION-PROTEST

ArmInfo News Agency
http://www.arminfo.info

22.02.11 11:14am

Georgian and Armenian Ecologists against Tegut Deposit Exploitation

Tbilisi, February 22. ArmInfo-BSP. Approximately 30 Georgian and
Armenian non governmental organizations demand from their governments
to carry out corresponding measures on protection of the population
and environment from negative impact of project "Tegut" on the
territory of Armenia where local company Armenian Copper Program
extracts copper and molybdenum.

This fact is noted in the joint statements of NGOs of two countries
which was disseminated at the end of last week.

The question is about Tegut copper-molybdenum deposit which is
situated near the border with Georgia.

"The deposit's production wastes will increase greatly in Armenia to
180-200 mln cubic meters", the statement says.

According to data of Armenian Mass Media, as a result of extraction
the soil, air and water will be polluted, it will liquidate local bio
variety and the ecological system. Besides, as a result of felling
the risk of floods and landslides will increase.

"The biggest risk is connected with construction of the storage which
must protect the ecological system from great quantity of toxic
wastes. Experts say that toxic substances leakage will cause
irreversible damage not only to territories of Armenia and Georgia,
but wasters will pollute the near-border river Debed", the statement
reads.

Georgian NGOs are concerned with the fact that during the project
elaboration trans-border influence of this production was not taken
into consideration.

"The project documentation of company Armenian Copper Program does
not envisage a plan of reaction to emergency situations, which in
case of breakdown will cause heavy consequences for the two
countries' population", the statement says.

Armenian and Georgian NGOs stress that in the process of granting a
permission the Armenian government violated completely its
commitments under Aarhus Convention.

The NGOs call on the government of Armenia to suspend implementation
of the project to research comprehensively impact on environment,
ensure discussion of this issue on the basis of international
practice. Besides, the non-governmental organizations call on the
governments of the two countries to begin consultations on this
issue.

According to Armenian Mass Media, on November 1, 2007 the
government of Armenia approved Armenian Copper Program (ACP) of
exploitation of Tegut deposit in Lori district for 30-40 years. It
is planned to extract annually 25-30 thousand tons of copper and 800 http://www.blogger.com/img/blank.gif
tons of molybdenum that will total 40-50% of total quantity of copper
extraction and 20% of molybdenum extraction in the republic. A
license for the deposit exploitation was granted for 25 years in
2001.

The deposit exploitation must begin in 2011. The project resulted in
negative response by most ecological public organizations.

ТЕХУТ

ПОЛВЕКА ПОЗИТИВА ПРОТИВ 1000 ЛЕТ НЕГАТИВА?

ОБЩЕСТВЕННОСТЬ ПРОДОЛЖАЮТ ВОЛНОВАТЬ ЭКОЛОГИЧЕСКИЕ ИЗДЕРЖКИ ЭКСПЛУАТАЦИИ ТЕХУТСКОГО МЕСТОРОЖДЕНИЯ

1 ноября 2007 года правительство одобрило проект эксплуатации Техутского медно-молибденового месторождения, расположенного в Лорийском марзе. Одобрило, несмотря на то что компания "Эй-Си-Пи" (АСР), получившая право на эксплуатацию этого месторождения, представила оценку экологического ущерба, одобренную Министерством охраны природы, только за первые 8 лет эксплуатации месторождения, хотя ее предполагается вести в течение 30-40 и даже, возможно, 50-60 лет, а отходы от работ на руднике останутся навечно.

ПРАВИТЕЛЬСТВО ПОДДЕРЖАЛО ПРОЕКТ, НЕСМОТРЯ НА ТО ЧТО НЕ БЫЛИ ПРЕДСТАВЛЕНЫ ВОВСЕ ПЛАНЫ ПО РЕКУЛЬТИВАЦИИ (восстановлению) территории рудника, не был предусмотрен страховой фонд по рекультивации - принятая в мире практика на случай банкротства эксплуатирующей месторождение компании или уклонения ею от взятых обязательств после завершения эксплуатации месторождения. Не был учтен ряд важных составных частей непосредственного ущерба людям и природе: ущерб здоровью людей вследствие воздействия на них тяжелых металлов и других вредных веществ в период эксплуатации месторождения и после нее, ущерб от утраченной навсегда выгоды заниматься выращиванием экологически чистых овощей и фруктов, экотуризмом, пользоваться благами леса, 357 га которого предполагается вырубить в течение нескольких лет, и т. д.

Требует больших затрат на обслуживание и представляет непосредственную опасность для нынешнего и будущих поколений огромное хвостохранилище в 500 млн тонн ядовитых отходов производства, которые собираются сбрасывать в русло реки, протекающей пока еще по ущелью Харатадзор. Туда же собираются сбросить еще 600 млн тонн относительно нейтральных пород. Для сравнения скажу, что объем Техутского хвостохранилища будет превышать объем всех ныне существующих 15 хвостохранилищ, разбросанных по всей Армении, вопрос рекультивации которых до сих пор не решен: они продолжают приносить вред природе и человеку и непрерывно требуют все новых финансовых вложений в природоохранные мероприятия.

Река в ущелье Харатадзор уже перекрыта бетонной плотиной, вода будет течь по бетонному желобу и ниже по течению через 7,5 км снова сбрасываться в естественное русло. Все ущелье реки на осушенном таким образом участке будет заполнено отходами производства.

Представители компании АСР утверждают, что попадание ядовитых отходов производства в реку Дебед, в которую впадает перекрытая плотиной река, исключено благодаря применению ими современных технологий. Однако не нужно быть специалистом, чтобы понять: это в принципе невозможно. Дело в том, что хвостохранилище остается навсегда, а сооружения, создаваемые человеком, имеют ограниченный срок службы, хотя и достаточно большой. Плотина, бетонный желоб будут нуждаться в ремонте по крайней мере каждые 50 лет. Хвостохранилище находится в сейсмоактивной 9-балльной зоне, а это означает, что в среднем каждые 100 лет будут происходить землетрясения силой 9 баллов и выше, что будет приводить к оползням, разрушениям плотины и бетонного желоба. Это в свою очередь будет приводить к смыву ядовитых отходов производства, накопленных в хвостохранилище, в реку Дебед, а оттуда они попадут в реку Кура, ибо прорыв плотины приведет к единовременному низвержению потока воды в несколько сотен тысяч тонн. Это систематически будет наносить вред не только Армении, но и соседней Грузии. В случаях подобных аварий Армения будет находиться в состоянии экологической катастрофы. Ей также придется компенсировать причиняемый ущерб и грузинской стороне.

В ДЕКАБРЕ 2010 ГОДА В ЕРЕВАНЕ СОСТОЯЛАСЬ МЕЖДУНАРОДНАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ ПО ЭКОЛОГИЧЕСКОЙ БЕЗОПАСНОСТИ программы эксплуатации Техутского месторождения. На ней представители грузинских неправительственных экологических организаций высказали серьезное беспокойство возможным трансграничным влиянием эксплуатации месторождения на экологическую безопасность Грузии.

При оценке издержек от реализации программы следует оценить не только экологический вред природе и человеку в период эксплуатации месторождения, но и отдаленные последствия реализации проекта. Если взять относительно небольшой по историческим меркам период времени в 1000 лет, то за это время необходимо будет произвести примерно 20 раз текущий ремонт сооружений и 10 раз ликвидировать последствия землетрясений как в плане восстановления поврежденных сооружений, так и компенсации загрязнения обширных территорий в Армении и Грузии.

Таким образом, перед принятием решения об эксплуатации месторождения правительство должно было оценить реальные издержки не за 8 лет, а за весь период причинения вреда природе и человеку - хотя бы за ближайшие 1000 лет - и при этом учесть все основные негативные факторы.

Получить сиюминутную выгоду, переложив основные издержки на будущие поколения, недальновидно и аморально. Да если бы хоть выгода эта была заметной! А ведь что будет иметь наш народ в позитиве - 1450 низкооплачиваемых рабочих мест для одного поколения, государственный бюджет в течение этого времени будет получать в среднем не более 0,1% дополнительных поступлений? И все. Конечно, г-н Межлумян, как утверждают в компании АСР – единственный ее собственник, получит за это время при существующей системе налогообложения и тенденции к удорожанию меди и молибдена несколько миллиардов долларов чистой прибыли, но армянского народа по большому счету это не коснется.

Независимые эксперты и общественность неоднократно указывали на несоответствие Техутского проекта национальному и международному законoдательству. В настоящее время решение правительства РА о разработке Техутского месторождения и вытекающие из этого другие решения оспариваются в местных судебных инстанциях. Тяжба длится уже свыше 1,5 лет. Несколько раз различные судебные инстанции неправомерно отклоняли иск, представленный общественными организациями. Недавно секретариат Орхусской конвенции (подписанной Арменией в 2001 году) осудил власти Армении в связи с нарушением права общественности на эффективное участие в процессе принятия правительственных решений (2-я часть Орхусской конвенции) и за необеспечение права общественности решить вопрос по Техуту в судебном порядке (3-я часть Орхусской конвенции).

ОАО "БАНК ВТБ", С КОТОРЫМ КОМПАНИЯ АСР ПОДПИСАЛА ДОГОВОР на предоставление кредита в объеме $249,5 млн еще 27 мая 2008 года, до сих пор не открыло финансирование. У банка, по-видимому, имеются сомнения в отношении экологической и экономической состоятельности проекта и, соответственно, рисков банка по его финансированию. Это сомнение выразилось также в том, что осенью прошлого года банк прислал в Ереван группу своих специалистов для дополнительного изучения вопроса.

Экологические организации требуют от правительства приостановки выполнения проекта и проведения его полноценной экологической экспертизы с привлечением иностранных экспертов и независимых специалистов из числа армянских экологов. После чего следует принять взвешенное и ответственное решение. Ответственное перед нынешним и будущими поколениями жителей Армении.

Никита ЗАРОБЯН
http://www.golosarmenii.am/ru/20087/economics/8817/

Need your help

Հարգելի Թեղուտի անտառով մտահոգ ֆեյսբուքցիներ, մենք մի կիսախարխուլ, մամռակալած կայք ունենք` teghut.am Հիմա ուզում ենք վերջապես խելքի բերենք, նորմալ աշխատեցնենք:

Մեզ անհրաժեշտ են վեբ դիզայներ և մեկը, որ ծրագրային մասով կզբաղվի:
Թեղուտի պաշտպանության խումբը կամավորներից է բաղկացած և Ձեզնից նույնպես ակնկալում ենք կամավորական օժանդակություն ...այս հարցում:
Գրեք մեզ, կամ զանգահարեք` 093 080485, 528111
Շնորհակալություն

Կանաչի'ր

Վարագույրը բացվում է. Խաղաղ բնության տեսարան. ձախ կողմում հսկայական ծառ է, աջ կողմում` բլրակ, խոտեր, ֆոնին կանաչապատ սարերի տեսարան է պատկերված, սարի լանջով գետ է հոսում: Տեսարանի ընթացքում լսվում է թռչունների ծլվլոց, գետակի խոխոջյուն:
Մի երեխա ծառի ճյուղերի միջից դուրս է հանում գլուխը, նայում շուրջը: Հեռվից լսվում է մանուկների ծիծաղի ձայն: Երեխան ետ է թաքնվում ճյուղերի հետևում: Աջ կողմից մտնում են մի խումբ մանուկներ` ծիծաղելով, միմյանց հրմշտելով: Երբ մոտենում են ծառին, վրայից ներքև է թռչում թաքնված երեխան` ուղիղ մանուկների դիմաց. նրանք վախենում են ու բարձր ճիչերով ետ ցատկում: Երեխայի անունը Վարդան է, խմբի մանուկներն են Անահիտը, Մարիամը, Ռուբենն ու Հայկը:
Վարդան – Հահա, վախեցաք?
Անահիտ – Բա ինչ եղանք?
Մարիամ – Սիրտս ճաքեց, Վարդա’ն:
Ռուբեն – Դե սպասիր, տես քեզ ինչ կանենք:
Ռուբենն ու Հայկը ընկնում են Վարդանի ետևից, նրանք վազում են ծառի շուրջ, ձախ կողմից դուրս գալիս ու շնչակտուր մտնում աջ կողմից: Այդ ընթացքում աղջիկները հանգստանում են, ծիծաղում տղաների չարաճճիությունների վրա ու նստում խոտերին` ոտքերը կախելով բեմից ներքև: Տղաները վազվզում են խոտերի մեջ, բլրակի վրայից վար գլորվում, Վարդանը մագլցում է ծառը, Հայկը փորձում է ոտքից ներքև քաշել, բայց չի կարողանում:
Հայկ – Այ տեսար դու հիմա վաեցար:
Վարդան - /ծիծաղելով/ Ես չեմ վախեցել, ծառիս վրա հարմար է:
Ռուբեն – Վախկոտ – Վարդան, վախկոտ – Վարդան...
Վարդան – Վախկոտը դու ես, Ռուբենչիկ. ես միշտ էլ բարձրանում եմ իմ ծառի վրա, սա իմ տեղն է:
Անահիտ – Հայկ, դե եկեք հա, թող մնա իր ծառի վրա:
Տղաները միմյանց հրմշտելով` գալիս միանում են աղջիկներին, բոլորը նստում են խոտերին` ոտքերը ներքև կախած: Տղաները շնչակտուր են, աղջիկները ծիծաղում են նրանց վրա.
Մարիամ – Լրիվ փոշի եղաք, ֆու~...
Հայկ – Ոչինչ, կարևորը Վարդանին կարգին վախացրեցինք...
Վարդան – Դուք եք վախկոտները...
Անահիտ – Դե լավ, հերիք վիճեք: Երեխեք, ուզում եմ արշավ գնանք:
Ռուբեն – Արշավ? Ուր, Անահիտ?
Անահիտ – Սարի մյուս կողմը: Ծնողներս պատմում են, որ մեր կողմերում ամենասիրուն բնությունն է, ու շատ կարևոր հին հուշարձաններ կան. ուզում եմ էդ բոլորը տեսնել:
Վարդան – /մռթմռթում է/ Թե դուք բնությունից ինչ եք հասկանում... այ ես ու իմ ծառը իրար միշտ հասկանում ենք. չէ, ծառ ջան? /ծառը դանդաղ շարժում է ճյուղերը/. Տեսաք, ես կարողանում եմ խոսել ծառերի հետ:
Հայկ – Ավելի լավ, ուրեմն ծառերի հետ էլ կընկերանանք. եկեք, հենց այսօր էլ գնանք, գալիս եք?
Մարիամ – Ես պիտի մայրիկիս հարցնեմ... դասերս դեռ չեմ վերջացրել:
Անահիտ – Դա ոչինչ, Մարիամ, ես կօգնեմ միասին կանենք. ախր գիտես ինչ սիրուն կենդանիներ կան անտառում? Մեզ միշտ փոքրի տեղ են դնում, չեն թողնում գնալ, իսկ ես ուզում եմ գնալ ու բոլոր կենդանիներին տեսնել...
Ռուբեն – Բա որ հրեշներ լինեն... ԲՈՈՈ /փորձում է վախացնել/
Անահիտ – Չէ, մեր անտառներում հրեշներ չկան, մեզ մոտ եղնիկներ են, նապաստակներ...
ԹԽԿ: Ուժեղ թխկոց է լսվում ու ծառը ցնցվում է: Բոլոր երեխաները ճչում են, հատկապես Վարդանը:
ԹԽԿ: Կացնի ձայն է: Ծառը ավելի ուժեղ է ցնցվում ու Վարդանը վայր է ընկնում:
Վարդան – Աաաա~խ... ոտքս:
Երեխաները ցատկում են իրենց տեղից ու վախեցած հավաքվում աջ կողմում: Մի մեծ կացին նորից իջնում է ծառի վրա. ԹԽԿ: Վարդանը դժվարությամբ ոտքի է կանգնում ու մոտենում ծառին:
Աղջիկներ – Վարդաաան, ետ արի:
Վարդան – Դուք ով եք? Հեռու’ տարեք ձեր կացինը իմ ծառից:
Աղջիկները վախից դողում են, Ռուբենն ու Հայկը հանգստացնում են նրանց ու մոտենում են Վարդանին: Բայց երեք տղաները միասին ետ են քաշվում, երբ ձախ կողմից մտնում են ամբողջությամբ սև հագնված հսկաներ` հսկա կացիններով, ու շարունակում են երկու կողմից հարվածել ծառին: Թռչունների ծլվլոցն ու գետակի ձայնը դադարում են. մռայլ երաժշտություն է սկսվում:
Վարդան – Հանգիստ թողեք իմ ծառը: Չեք լսում?
Ռուբենը քաշում է հսկայի փողքից, բայց նա չի պատասխանում: Թխկոցները շարունակվում են, ծառը թեքվում է: Բոլոր երեխաները սկսում են բղավել.
- Հանգիստ թողեք մեր ծառը, հրեշներ, հեռու գնացեք, ինչ եք անում?
Վարդանը զայրույթից ցատկում է հրեշի վրա, բայց սա միայն վայր է գցում նրան ու շարունակում հատել ծառը: Հայկը մի կողմ է քաշում տղաներին ու քարով հարվածում հրեշին: Սա մի պահ դադարում է հատել, շրջվում է դեպի երեխաները, բարձր մռնչոց հանում ու ուժգին հարվածում ծառի բնին: Երեխաները վախից բարձր ճչում են ու փախչում հեռու, բեմից դուրս, հեռվից լսվում են նրանց ճիչերն ու լացի ձայնը: Ծառը ընկնում է. հսկաները քաշ են տալիս այն, տանում իրենց հետ բեմից դուրս: Բեմը մթնում է, ծանր երաժշտություն է իջնում բեմի վրա... միայն հատված ծառի մնացորդն է լուսավորված:
Լսվում է փորող մեքենայի աշխատանքի ձայն. բեմը լուսավորվում է` ֆոնի նկարում երկինքն ամպամած է, գետնից հող է ցայտում ու թափվում բեմից դուրս: Մեքենայի հռնդյունն ուժեղանում է, բեմը լցվում է ծխով: Բեմը մթնում է. գիշեր է իջնում: Թույլ լուսավորված բեմում աջ կողմից գաղտագողի հայտնվում են երեխաները.
Ռուբեն – Տես ինչ մեծ փոս են փորել...
Վարդան – Իմ ծառի տեղում...
Մարիամ – Ծնողներս ասացին, որ այստեղ հանքեր են փորում, ինչ-որ կարևոր բաներ են գտել գետնի տակ.
Անահիտ – Գիտեմ. էլ արշավի չենք կարողանա գնալ... ծառերը կտրել են, իսկ կենդանիները բոլորը փախան հեռու. մեզ մոտ էլ մնալու տեղ չունեն...
Հայկ – Բայց ես չե’մ ուզում, որ մեր խաղահրապարակի փոխարեն փոս լինի... ես առավոտյան փորձեցի էստեղ գալ, ինձ չթողեցին...
Վարդան – Բա հիմա որտեղ ենք խաղալու? Ես ուզում եմ իմ ծառը բարձրանալ...
Ծխի քուլա է անցնում բեմով, երեխաները սկսում են հազալ:
Մարիամ - /հազալով/ Մեզ էլ չի կարելի գալ այստեղ...
Անահիտ - /հազալով/ Հա, վտանգավոր է...
Ռուբեն - /հազալով/ Էս հրեշները երևի մենակ փոսերի մեջ են ապրում...
Մարիամ – Հա, ու նրանք չգիտեն, թե ինչպես պետք է վերաբերվել ծառին ու ծաղիկին. նրանք պարզապես քարի պես սև են:
Հայկ – Հիմա ինչ? Մենք պարտվել ենք?..
Վարդան – Չէ, չէ. ես մի բան եմ մտածել...
Անահիտ – Ինչ?..
Վարդան – Եկեք ասեմ:
Բոլոր երեխաները հավաքվում են միասին, քչփչում են.
Հայկ – Այ, ճիշտ է, ախր դու գիտես նրանց լեզուն...
Մարիամ – Ապրես Վարդան, այ դրանից հետո հաստատ կկորչեն հրեշները
Ռուբեն – Այ թե լավ կվախեցնենք էդ սև հրեշներին...
Անահիտ – Դե եկեք պատրաստվենք, գնացինք...
Երեխաները ուրախ խոսելով դուրս են գնում:
Ցերեկ. սևազգեստ հրեշները` գործիքներն ուսերին, մտնում են բեմ ու սկսում փորել հողը: Մեքենայի հռնդյուն է լսվում կողքից, ծուխ է բարձրանում: Հանկարծ հեռվից լսվում է Վարդանի ձայնը.
Վարդան – Ծառեր ջան, առաաաաջ~:
Բարձր ուրախ ճիչեր են լսվում ու ամեն կողմից ներս են վազում ծառեր ու կենդանիներ: Երկու մեծ արծիվ վերևից արագ իջնում ու գողանում են հսկաների գործիքները: Հսկաները ապշած չորս կողմն են նայում: Ծառերը շուրջպար են բռնում նրանց շուրջն ու սկսում են երգել: Ներս են վազում երեխաներն ու մոտենալով հսկաներին` նրանց կանաչ են ներկում /կարող են պարզապես կանաչ զգեստ գցել նրանց վրա/: Հսկաները ապշած նայում են իրենց նոր հանդերցանքին: Երեխաները, ծառերի շուրջպարին միանալով, երգում են նրանց հետ: Վարդանը մոտենում է հրեշներին, որոնք շուրջն են նայում` կարծես առաջին անգամ են տեսնում աշխարհը:
Վարդան – Մի վախեցեք, ծառերը բարի են:
Հրեշ Ա – Ինչ գեղեցիկ է կանաչ լինել...
Հրեշ Բ – Մենք միշտ սև ենք եղել, և միշտ ուզել ենք իջնել հողի տակ, որ մեզ պես սև աշխարհում ապրեինք...
Վարդան – Ուրեմն սրանից հետո կանաչ եղեք ու ապրեք կանաչ աշխարհում` ծառերի ու ծաղիկների հետ:
Անահիտը մի շիվ է բերում.
Անահիտ – Դե վերցրեք ու տնկեք այս շիվը, թող աճի նոր ծառ մեր բակում:
Հրեշ Ա – Ներեք մեզ, որ հատեցինք ձեր ծառը...
Հրեշ Բ – Մենք մեղավոր ենք, ներեք մեզ:
Ծառեր – Մենք ներում ենք ձեզ, բայց երբեք այլևս փչորձեք վնասել մայր բնությանը:
Հայկ – Բնությունը երբեք թույլ չի տա, որ իրեն վնասեն:
Մարիամ – Մարդիկ էլ միշտ պիտի բնությանը սատար կանգնեն ու պաշտպանեն:
Վարդան – Չէ որ բնությունն է մեր մայրը, մեր խաղահրապարակը, մեր տունը:
Հրեշները տնկում են շիվը, միանում շուրջպարին ու երգում բոլորի հետ:
Վարագույրը փակվում է;

Դատարանը կարճեց Մարիամ Սուխուդյանի հայցով գործի վարույթը - «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան © 2011

Հասմիկ Սմբատյան

Երկուշաբթի օրը Երեւանի Կենտրոն եւ Նորք-Մարաշ վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության դատարանը կարճեց Մարիամ Սուխուդյանի հայցն ընդդեմ ՀՀ Ոստիկանության:
Մարիամ Սուխուդյանը հայց էր ներկայացրել դատարան, որով պնդում է, որ Հայաստանի ոստիկանությունը` ի դեմս ոստիկանապետ Ալիկ Սարգսյանի եւ Ոստիկանության հասարակայնության հետ կապերի վարչության արդեն նախկին պետ Սայաթ Շիրինյանի, խախտել է իր անմեղության կանխավարկածը: Որպես պատճառված բարոյական վնասի փոխհատուցում Սուխուդյանը պահանջում էր 1 մլն դրամ:

«Դատարանը գտնում է, որ ըստ հայցի`1 մլն ՀՀ դրամ` որպես բարոյական վնասի հատուցում` պահանջելու մասին, սույն քաղաքացիական գործի վարույթը ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի109 հոդվածի 1-ին կետի կարգով ենթակա է կարճման, քանի որ ՀՀ Քաղաքացիաիրավական հարաբերությունները կարգավորող օրենսդրությունը բարոյական վնասի հատուցումը որպես պատասխանատվության տեսակ չի նախատեսում, որպիսի հիմքով վեճը ենթակա չէ դատարանում քննության», - ասված է դատավճռում:

Վճիռն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից մեկ ամիս հետո եւ կարող է բողոքարկվել միայն վերաքննության կարգով:

Հայցվոր կողմը դեռ նախորդ դատական նիստին ակնկալում էր, որ այսօր հայցը կմերժվի, քանի որ բարոյական վնասի փոխհատուցում ՀՀ օրենսդրությամբ նախատեսված չէ, սակայն կողմի հիմնական նպատակը ներպետական ատյանները սպառելն ու Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան դիմելն էր:

Այսօր, փաստորեն, հայցը ոչ թե մերժվեց, այլ կարճվեց: Ի պատասխան «Ազատություն» ռադիոկայանի հարցին, թե կարո՞ղ է վարույթի կարճումը որեւէ կերպ խոչընդոտել Եվրոպական դատարան դիմելուն, Մարիամ Սուխուդյանի շահերը դատարանում ներկայացնող փաստաբան Լիպարիտ Սիմոնյանը խոստացավ կայացված վճռի վերաբերյալ մեկնաբանություններ տալ ավելի ուշ:

Հայցվոր կողմի պնդմամբ Նուբարաշենի հատուկ դպրոցի շուրջ բարձրացված աղմուկի ժամանակ, երբ Մարիամ Սուխուդյանի նկատմամբ հարուցված քրեական գործը գտնվում էր դեռեւս նախաքննության փուլում, ՀՀ ոստիկանապետը, 2009թ-ի օգոստոսի 21-ին մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է, որ «Սուխուդյանը զրպարտել է անմեղ մարդկանց եւ անչափահասներին դրդել պատժելի արարքների»:

Սուխուդյանի անմեղության կանխավարկածը, ըստ հայցվոր կողմի, խախտել է նաեւ Ոստիկանության հասարակայնության հետ կապերի վարչության նախկին պետ Սայաթ Շիրինյանը. «Տարեգիր» էլեկտրոնային պարբերականի լրագրող Թագուհի Հակոբյանին տված հարցազրույցում գործածելով «հանցագործ» բառը:


LSEL http://www.azatutyun.am/content/article/2300455.html

Այժմ կարող ենք զանգել հետևյալ հեռախոսահամարներով

Ինչ անել երբ վառվում են անտառները կամ ծառեր են հատվում.. Իհարկե միշտ էլ կարելի է պարզապես աչք փակել նման երևույթների վրա: Բայց եթե հանկարծ մտածում եք ահազանգելու մասին, այս համարները օգտակար կլինեն:


Բնապահպանության նախարարություն

(թեժ գիծ)

51 91 82, 52 38 35

* Սյունիք (0285) 6-44-50
* Արարատ (0236) 4-30-50
* Արմավիր (0231) 5-43-87
* Արագածոտն (0232) 2-31-46
* Գեղարքունիք (0261) 2-51-60
* Կոտայք (0222) 2-17-58
* Տավուշ -
* Լոռի (0322) 2-03-64
* Շիրակ (0312) 4-62-49
* Վայոց Ձոր (0281) 2-01-33

Երևանի ոստիկանություն

(թեժ գիծ)

56 02 63, 54 73 14

* Սյունիք 10-280828, 285-25541
* Արարատ 10-288721, 235-26881
* Արմավիր 10-280718, 237-27112
* Արագածոտն 10-283440, 232-35672
* Գեղարքունիք 10-287542, 264-21204
* Կոտայք 10-281993 , 223-20322
* Տավուշ 10-283460, 263-40208
* Լոռի 10-280393, 322-40202
* Շիրակ 10-286898 , 312-31266
* Վայոց Ձոր 10-287323, 281-25444

Հայաստանի փրկարար ծառայություն (թեժ գիծ)

1-01

ՎՃԻՌ ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ???

Սիվիլիթաս հիմնադրամը հրավիրում է

“Լրատվամիջոցներ.
ինչպես աշխատել նեղ պայմաններում”
թեմայով քննարկման:

Բանախոսներն են`

Կարինե Հարությունյան
Գալա հեռուստաընկերության
գործադիր տնօրեն

Արմեն Մելիքբեկյան
Epress ինտերնետային
պարբերականի համահիմնադիր

Գեղամ Բաղդասարյան
ԼՂՀ-ում լույս տեղնող Անալիտիկոն հանդեսի գլխավոր խմբագիր

Զրույցը կվարի Սիվիլիթաս հիմնադրամի վերլուծաբան
Թաթուլ Հակոբյանը:

Քննարկումը տեղի կունենա փետրվարի 9-ին, չորեքշաբթի, Անի Պլազա հյուրանոցի
Անի սրահում ժամը 14:00-ին

Ձեր մասնակցությունը հաստատեք
500119 հեռախոսահամարով:

ՀԿ-ների հայտարարությունը Թեղուտի հանքավայրի շահագործման վերաբերյալ

ՀԿ-ների հայտարարությունը Թեղուտի հանքավայրի շահագործման վերաբերյալ
Posted on Փետրվար 1, 2011 by aghajanyan

Թեղուտի անտառը

2010թ. դեկտեմբերի 14-ին Երևանում կայացավ միջազգային կոնֆերանս «Թեղուտի պղնձամոլիբդենային հանքավայրի շահագործման ծրագրի բնապահպանական անվտանգությունը» խորագրով: Ստորև ներկայացնում ենք կոնֆերանսի արդյունքում հասարակական կազմակերպությունների հայտարարությունը:

2007թ. նոյեմբերին Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը հաստատեց Թեղուտի պղնձամոլիբդենային հանքավայրի շահագործման ծրագիրը, որը գտնվում է Հայաստանի հյուսիս-արևելյան մասում, Դեբեդ գետի ավազանում, երկրաշարժերի և սողանքների առումով խոցելի տարածքում: Հանքի շահագործման նպատակով տրամադրված տարածքը 1,491 հեկտար է, որի 82%-ը ծածկված է լեռնային անտառներով: Հանքի շահագործման արդյունքում կգոյանան մոտ 500 մլն. տոննա վտանգավոր նյութերի պոչանք և 600 մլն. տոննա այլ թափոններ: Պոչանքը տեղադրվելու է Դուքանաձոր գետի կիրճում, որը թափվում է Շնող գետը` անդրսահմանային Դեբեդ գետի վտակը:

Հաշվի առնելով, որ

* հանքավայրի շահագործումը կարող է հանգեցնել մի քանի հարյուր հեկտար լեռնային անտառների կորստի, ջրային ռեսուրսների չորացման, հողերի էրոզիայի և ամբողջական էկոհամակարգերի, այդ թվում` անհետացման եզրին գտնվող բույսերի և կենդանիների ոչնչացման,
* բնական աղետների կամ արդյունաբերական վթարների դեպքում արծաթ, ռենիում, կապար, մկնդեղ, պղինձ, մոլիբդեն, ցինկ, ծծմբային միացություններ և այլ քիմիական նյութեր պարունակող պոչանքները կթունավորեն Շնող գետի և դրա վտակների կողմից ոռոգվող դաշտերը` սպառնալով սննդի անվտանգությանը և մարդկանց առողջությանը.

հաստատելով, որ

* հանքարդյունահանող ընկերության կողմից կազմված շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատականը մշակվել է միայն նախագծի առաջին 8 տարիների համար` առանց հաշվի առնելու նախագծի 50 տարվա ժամանակահատվածի հետևանքները և, ինչպես նաև արտակարգ իրավիճակները և ռիսկերը` անդրսահմանային համատեքստում,

* Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարության կողմից տրամադրված բնապահպանական փորձաքննության դրական եզրակացությունը նկատի չի առել շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման հաշվետվության սխալ հաշվարկները և էկոհամակարգերին հասցվող վնասների թերագնահատումը,
* Թեղուտի հանքավայրի շահագործմանն առնչվող որոշումների ընդունման գործընթացները թերացել են հասարակայնության արդյունավետ և ժամանակին ծանուցում և մասնակցություն ապահովելու գործում` ՄԱԿ-ի Եվրոպական տնտեսական հանձնաժողովի «Շրջակա միջավայրի հարցերին առնչվող տեղեկության մատչելիության, որոշումների ընդունման գործընթացում հասարակության մասնակցության և արդարադատության մատչելիության մասին» (Օրհուսի) կոնվենցիայի շրջանակներում Հայաստանի ստանձնած պարտավորությունների համաձայն.
* Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը չի ձեռնարկել ոչ մի քայլ` բացահայտելու անդրսահմանային ռիսկերը և խորհրդակցություն սկսելու Վրաստանի իշխանությունների ու հասարակայնության հետ` իրականացնելու ՄԱԿ-ի Եվրոպական տնտեսական հանձնաժողովի «Անդրսահմանային համատեքստում շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության մասին» Էսպուի կոնվենցիայի շրջանակներում ստանձնած իր պարտավորությունները,
* Վրաստանի կառավարությունը չի ճանաչել անդրսահմանային ռիսկերի հնարավորությունը և ձախողել է ոչ միայն վավերացնել ՄԱԿ-ի Եվրոպական տնտեսական հանձնաժողովի Էսպուի կոնվենցիան, այլև դրսևորել է անպատասխանատու վարքագիծ և չի կատարել համապատասխան հարցումներ` ընթացք տալու մտահոգ հասարակայնության կողմից հնչեցված ահազանգերին.

մտահոգվելով, որ

* երկու երկրների իշխանությունների նման անպատասխանատու մոտեցման հետևանքով տարածաշրջանը կարող է կանգնել էկոլոգիական աղետի առջև, իսկ Հայաստանի Հանրապետությունը` որպես աղետի աղբյուր հանդիսացող երկիր, պարտավորված կլինի ոչ միայն վերացնել վնասները սեփական երկրի սահմաններում, այլև հատուցել հարևան պետությունների կրած վնասները.

Մենք` Հայաստանի Հանրապետության և Վրաստանի ներքոստորագրյալ հասարակական կազմակերպություններս և անհատներս անհրաժեշտ ենք գտնում, որ

Հայաստանի Հանրապետության իշխանությունները

- կասեցնեն Թեղուտի հանքավայրի շահագործման ծրագիրը` մինչև շրջակա միջավայրին հասցվող վնասների վերագնահատումը,

- կազմակերպեն շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության անկողմնակալ և համապարփակ գնահատում` միջազգային լավագույն փորձին համապատասխան,

- սկսեն խորհրդակցություններ Վրաստանի իշխանությունների և հասարակայնության հետ Թեղուտի հանքավայրի շահագործման արդյունքում հնարավոր անդրսահմանային ազդեցության վերաբերյալ:

Վրաստանի իշխանությունները

- վավերացնեն Էսպուի կոնվենցիան,

- մասնակցեն Հայաստանի Հանրապետության իշխանությունների կողմից ձեռնարկվող խորհրդակցություններին` բացահայտելու շրջակա միջավայրի վրա հնարավոր ազդեցությունը անդրսահմանային համատեքստում:

ՀԱՅԱՍՏԱՆ